Na trwałość konstrukcji i elementów betonowych wpływa kilka elementów: odpowiedni dobór składników mieszanki, produkcja, jak i sposób jej ułożenia. Na zachowanie jakości duży wpływ ma też pielęgnacja świeżego betonu.
Pielęgnacja betonu w okresie wiosenno-letnim
Główne zalety pielęgnacji świeżego betonu to:
- zapewnienie optymalnych warunków ciepło-wilgotnościowych w dojrzewającym betonie,
- ochrona świeżo wykonanego betonu przed szkodliwym wpływem promieni słonecznych, wiatru, opadów atmosferycznych,
- przeciwdziałanie skurczowi spowodowanemu wysychaniem betonu i redukcje różnicy temperatur pomiędzy powierzchnią betonu a jego rdzeniem.
W zależności od panujących warunków atmosferycznych i możliwości technicznych budowy stosuje się kilka metod pielęgnacji świeżego betonu:
1. Metoda mokra
Metoda ta zapewnienia kontakt powierzchni betonu z wodą od momentu uzyskania wystarczającej twardości powierzchni (tak, aby przy pielęgnacji nie uszkodzić powierzchni betonowej) oraz przeciwdziała skurczowi wysychania.
Rodzaje skurczu przy wysychaniu to:
- skurcz plastyczny – występuje w betonie stanie plastycznym. Powstaje z powodu parowania wody z powierzchni betonu lub jej zasysania przez głębiej położony suchy beton lub grunt,
- skurcz twardnienia – występuje w twardniejącym betonie na skutek szybkiego wysychania powierzchni betonu przy niskiej wilgotności względnej powietrza, wysokiej temperaturze, nasłonecznieniu lub wietrze.
Prędkość osuszania wzrasta wraz z wzrostem prędkości wiatru i spadkiem wilgotności powietrza. Szczególnej pielęgnacji należy poddawać betony, których współczynnik w/c kształtuje się poniżej 0,5.
Najczęściej stosowane metody pielęgnacji mokrej to:
- zraszanie betonu wodą,
- przykrywanie betonu wilgotnymi matami juchtowymi, konopnymi lub bawełnianymi,
- zalewanie wodą betonowych konstrukcji fundamentowych.
Stosując pielęgnację mokrą należy pamiętać o tym, by nie dopuścić do przechłodzenia betonu. Polewanie ciepłego betonu zimną wodą może spowodować skurcz zwany szokiem termicznym i spękania w betonie.
2. Stosowanie osłon zewnętrznych
Ten rodzaj pielęgnacji świeżego betonu polega na zastosowaniu osłon, które pełnią rolę bariery zapewniającej utrzymanie ciepła wydzielanego przez twardniejący beton. Zapobiegają ubytkowi wody z betonu bez wprowadzania dodatkowej jej ilości.
Okrywanie betonu folią
Podczas produkcji betonu w okresach chłodnych stosuje się osłony z czarnej folii, przy słonecznej pogodzie wykorzystuje się folię białą lub żółtą. Stosowanie osłon z folii może powodować miejscowe przebarwienia w betonie z powodu niejednorodnej kondensacji pary wodnej na powierzchni folii.
Stosowanie osłon zewnętrznych jest istotne przy wykonywaniu dużych masywów betonowych, gdzie istnieje ryzyko powstania spękań termicznych. Proces ten jest wynikiem różnicy temperatur pomiędzy chłodzoną powierzchnia betonu a jej rdzeniem, w którym mogą wystąpić duże przyrosty temperatur. W efekcie beton w rdzeniu ulega rozszerzeniu. Powoduje to powstanie naprężeń i spękań zewnętrznej chłodzonej warstwy betonu.
W praktyce stosowane są różne sposoby obniżenia gradientu temperatury w twardniejącym betonie. Należą do nich:
- wykonanie instalacji chłodzącej wewnątrz elementu betonowanego,
- stosowanie cementów o niskim cieple hydratacji (np. cement hutniczy CEM III),
- stosowanie dodatków w postaci popiołu lotnego.
W przypadku elementów masywnych zaleca się odizolowanie betonu od otoczenia za pomocą folii oraz płyt styropianowych.
3.Stosowanie preparatów do pielęgnacji betonu
Metoda ta polega na naniesieniu filmu (warstwy) środka ochronnego na powierzchnię świeżego betonu. W przypadku temperatur powyżej + 30 °C, silnego nasłonecznienia, silnego wiatru lub wilgotności względnej poniżej 50 %. należy beton dodatkowo należy zraszać wodą. Główną zaletą tej metody jest możliwość zastosowania jej na dużych powierzchniach zaraz po ułożeniu i zagęszczeniu mieszanki betonowej.
Pielęgnację powierzchni betonu należy rozpocząć bezzwłocznie po zakończeniu operacji zagęszczenia i wykończenia betonu tam, gdzie jest to konieczne.